shrIgaNeshAya namaH|
shashiruciraharArdhavyaktasaktArdhadeho dishatu ghanaghanAbhaH padmanAbhaH shriyaM vaH|
tridashasaridashItadyotajAvArimadhyabhramibhavamiva nAbhau vArijaM yasya reje||1||
bhaTTArajejjaTagadAdhara [] vApyacandrashrIcakrapANibakuleshvarasenabhojaiH|
IshAnakArtikasukIra [] sudhIravaidyairmaitreyamAdhavamukhairlikhitaM vicintya||2||
tantrAntarANyapi vilokya mamaiSha yatnaH sadbhirvidheya iha doShavidhau samAdhiH|
martyairasarvavidurairvihite kva nAma granthe~asti doShavirahaH sucirantane~api||3||
tattadgranthatarubhyo [] vyAkhyAkusumarasaleshamAhRutya|
bhramareNeva mayA~ayaM vyAkhyAmadhukosha ArabdhaH||4||
upayuktamihAnuktaM nidAnaM mAdhavena yat|
granthavyAkhyAprasa~ggena mayA tadapi likhyate||5||
atha prathitasarvAyurvedabodhavishuddhabuddhiH shrImAdhavakaro vikAranikarahetvAditattvabubhutsotsukacikitsakajanAnujighRukShayA vidhitsitagranthasandarbhArambhe tatpratyUhavyUhavyapohahetuM paramAptAcAraparamparApariprAptaM sveShTadevatApraNAmaM prAk prANaiShIt; [] granthashrotRUNAmapi vishveshvaramaheshvarasya praNAmAnuvAdamAtrAdapi [] vighnopashamo bhavatItyabhiprAyeNa taM granthAdau nibaddhavAn– praNamyetyAdi| atra prashabdo bhaktyatishayakhyApakaH| nibandhanakriyApekShayA praNAmasya pUrvakAlabhAvitvAt praNameH ktvApratyayaH| jagacchabdenotpattimantaH [] kShityAdayo~abhidhIyante; teShAmutpattau svakAraNasamavAye, sthitau katicitkAlAvasthAne, saMhAre pradhvaMse, kAraNaM kartAram| svargaH sukham, apavargo mokShaH AtyantikaduHkhanivRuttilakShaNaH, tayordvAramupAyaM pradhAnakAraNam| etena sakalapuruShArthahetutvamuktaM, sukhAvAptiduHkhahAnivyatiriktasya puruShArthasyAbhAvAt| ata eva trailokyasharaNaM trailokyarakShitAram| na coktajagatsthitikAraNatvena paunaruktyaM, jagacchabdenotpattimatAmevAbhidhAnAt| atra tu trailokyashabdo bhuvanatrayavarticetanAcetanasamUhavAcI, lokashabdasya bhuvanajanayorabhidhAyakatvAt| tathA cAmaraH– “lokastu bhuvane jane” (a. ko. kA. 3 va. 3) iti| trailokyamiti svArthe Shya~j; [] cAturvarNyavat| harAdiparyAyAn parityajya shivapadanirdeshena granthasya tadadhyetRUNAM ca sakalakalyANamabhilaShan shivapadaM nibaddhavAn; shivakAritvenaiva maheshvarasya shivapadAbhidhAnamiti||1||
tulasIkusumaM dadhattamAlapratimaM ballavigopabAlasaktam|
kimapi tribhavaikamUlakandaM paramAnandamahaM mahaH smarAmi||1||
shrIhammIranareshvaraH [] samabhavatprauDhapratApAnala-
jvAlAjAlakarAladagdhapavanaprAgbhArashuShkendhanaH|
yasya prauDhasabhA~ggaNeShvapi yashaHsvarlokakallolinI-
kallolAmalama~gganAH sumanasAM gAyanti romA~jcitAH||2||
pratyarthikShitinAthasArthavanitAvaidhavyadIkShAguroH
shauryaM yasya raNA~ggaNe suragaNaiH pashyan surANAM patiH|
labdhvA netrasahasrajaM phalamalaM smRutvA nijAbhyarthitaM
rAmaM rAvaNaghAtinaM ca samabhUttuShTo vilakShaH punaH||3||
tasyAbhavadvaidyavaraH prabhUtavishvAsapAtraM viditashcaritraiH|
pramodanAmA sakalapramodI kalAvilAsaikanidhirdvijendraH||4||
jyeShTho~abhavattasya sutaH prashastashAstrArthavettA shivasaktacetAH| [] raisharmanAmA prathitaH kalAbhirmahanmadakShoNipateH sabhAyAm||5||
anyashca tasyAsti sutaH kanIyAnvAcaspatiH sattvaguNaikasa~ggaH||
sahodaraprItatamaH samastA yo vaidyavidyAH svayamadhyajIgapat||6|| [] guruvacanavicAraishcAruca~jcaccaritrashcarakacaturacetAH sushrute sushruto yaH|
kapilamatavayasye brahmavidyArahasye prakaTitapaTubuddhirbuddhakANAdasiddhiH||7||
tenojjvalA vivRutiralpadhiyAM hitAya sambaddhyate vibudhamAdhavasa~ggrahasya|
vij~jAya tArkikavaraikavicAravedyaM vaiShamyagumphanavashAnmadhukoShabandham||8||
tatra granthArambhe prArabdhagranthaparisamAptyarthaM granthashrotRUNAmapi [] pratyUhavyUhavyudAsArthaM shiShTAcAraparipAlanArthaM granthakAraH prAgvishiShTeShTadevatApraNAmaM nibaddhavAn– praNamyetyAdi| yugmam| mayA rogavinishcayo grantho nibaddhyata iti sambandhaH| kiM kRutvA? praNamya| [] atra prakarShArthadyotakena prashabdena granthakRudbhaktyatishayaM khyApayati| kaM? shivam| sakalabhuvanapatermaheshvarasya nAmabAhulye~api tadadhyApakAdhyetRUNAM kalyANamabhilaShan granthakAraH shivapadaM nibaddhavAn| kIdRushaM shivaM? jagadutpattisthitisaMhArakAraNam| jagacchabdenotpattimantaH pRuthivyAdayo~abhidhIyante; teShAmutpattau svakAraNasamavAye, sthitau katicitkAlAvasthAne, saMhAre saMharaNe, kAraNaM hetum| punaH kIdRushaM? svargApavargayordvAraM; svargaH sukham, apavargo mokShaH, [] tayordvAram upAyaM pradhAnakAraNam| punaH kIdRushaM? trailokyasharaNaM bhuvanatrayasya rakShitAram||1||
|